Construction and Validation of Measuring Social Responsibility: A Proposed Model

Authors

1 Ph.D. Candidate, Social Sciences Department, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

2 Associate Professor, Social Sciences Department, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

3 Professor, Social Sciences Department, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

Abstract

Objectives: While the concept of social responsibility appeared in human sciences in the 1950s, the literature review indicates a significant gap in developing a measurement tool for this concept in social research. Accordingly, further scientific efforts are required to develop a more appropriate and comprehensive tool for measuring social responsibility, which is also the aim of this research. Methods:  The present research is based on exploratory factor analysis in SPSS-24 and confirmatory factor analysis in AMOS-25. The research data were obtained using the researcher-made questionnaire on the basis of a review of theoretical and empirical literature. The statistical pool included 2250 residents in Gorgan, from which a sample of 400 males and females were selected on the basis of the Cochran formula and the stratified sampling method who belong to 1340s, 1360s, and 1380s birth cohorts. Results: According to the results of exploratory factor analysis, all measuring components of this research for social responsibility hold a significantly appropriate regression weight. Moreover, the results of this analysis for the regression weights are more than 0.3, which confirms a statistically meaningful and acceptable outcome. Furthermore, the results of this analysis, by using Cronbach’s alpha coefficients, show values ranging from 0.935 to 0.955 that support the validity of each component employed in this analysis to measure social responsibility. Conclusion: Finally, it is concluded that the model proposed here can serve as an appropriate tool to measure the concept of social responsibility and provide a basis for further development by future studies in the field of social responsibility.

Keywords

Main Subjects


آقایی، حسن (1394). مقیاس 42 سؤالی سنجش مسؤولیت‌پذیری، وظیفه­شناسی، احساس تعهد، سخت­کوشی، جدیت، قابلیت اعتماد، رفتار مبتنی بر نظم و مقررات و منطبق بر احساس مسؤولیت، تاریخ دسترسی: 16/10/1402، برگرفته از:  https://porseshsanj.ir/product/accountability-questionnaire-2/
توسلی، غلامعباس (1380). نظریه‌های
جامعه‌شناسی. تهران: انتشارات سمت.
حیدری ساربان، وکیل (1398). نقش مسؤولیت­پذیری اجتماعی در تقویت امنیت مرزی مناطق روستایی، مطالعۀ موردی: شهرستان مرزی گرمی. پژوهش­نامۀ مطالعات مرزی،۷(۳)، 164-139.
حیدری ساربان، وکیل (الف۱۳۹۸). بررسی عوامل مؤثر بر مسؤولیت‌پذیری اجتماعی جوانان روستایی، موردشناسی: نواحی روستایی شهرستان اردبیل. جغرافیا و آمایش شهری –منطقه‌ای، ۹(۳)، 13۶-113.
ربیعی، داود؛ مدبری، بهنام و محمودی، محمود (1399). تدوین مدل ارتباطی هوش اجتماعی و مسؤولیت‌پذیری اجتماعی (مورد مطالعه: دانشجویان ورزشکار دانشگاه علوم انتظامی امین)، انتظام اجتماعی، 12 (3)، 50-27.
رفعتیان، عبدالحسین (۱۳۸۷). مسؤولیت‌پذیری: روند شکل‌گیری مسؤولیت‌پذیری در فرزندان. تهران: قطره.
سبحانی جو، حیات‌علی (1384). خانواده، تحولات جهانی و مسؤولیت­پذیری اجتماعی. پیوند، 315، ۳۵-۲۲.
سبحانی نژاد، مهدی و آب نیکی، زهرا (1391). بررسی میزان توجه به مؤلفه­های مسؤولیت‌پذیری اجتماعی در محتوای برنامۀ درسی دورۀ متوسطۀ نظری ایران در سال 1390-1389. اندیشه‌های نوین تربیتی دانشکدۀ علوم تربیتی و روان­شناسی دانشگاه الزهرا، ۸(۱)، 106-59.
سلطانی، فرشته (1396). آفات آداب اجتماعی، با نگاهی به مسؤولیت­پذیری در ایران. گرگان: انتشارات نوروزی.
شارع‌پور، محمود؛ رازقی، نادر و غلام زاده، خلیل (1389). بررسی رابطۀ انواع اعتماد با اعتماد اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه مازندران. مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، ۴(۳)، 53-40.
طالبی، ابوتراب و بحری پور، امیرحسین (1393). بررسی میزان چگونگی جمع­گرایی در مسؤولیت‌پذیری اجتماعی (مطالعۀ موردی شهروندان شهر کاشان). فصل­نامۀ علوم اجتماعی، ۶۶، 72-3۸.
طالبی، ابوتراب و خوشبین، یوسف (1391). مسؤولیت‌پذیری اجتماعی جوانان. فصل­نامۀ علوم اجتماعی، ۵۹، ۲۴۹-۲۱۶.
علیوردی نیا، اکبر و آرمان مهر، وجیهه (1387). فعالیت‌های ورزشی و بزهکاری: آزمون تجربی نظریه پیوند اجتماعی هیرشی. نشریۀ علوم حرکتی و ورزش، 12، 141-133.
فروتن، یعقوب و میرزایی، سمیه (1399). زمینه‌های جمعیت‌شناختی اعتماد اجتماعی در ایران. مطالعات توسعۀ اجتماعی فرهنگی، 8 (3)، ۵۱-۲۷.
فروتن، یعقوب (1398). نگرش جمعیت‌شناختی و اجتماعی به شکل‌های نوظهور خانواده در ایران. جامعه­شناسی کاربردی، 76(4)،20-1.
فولادیان، مجید و رضایی بحرآباد، حسن (1397). تحلیل جامعه‌شناختی خودمداری ایرانیان به عنوان مانع پیشرفت (براساس داده‌های تجربی در شهر تهران). مطالعات فرهنگ-ارتباطات، ۱۹(4) (مسلسل 76)،  26-1.
فیض‌اللهی، علی (1400). رابطة احساس تعلق به شهر و مشارکت اجتماعی در مدیریت شهری. مطالعات جامعه‌شناختی شهری. ۱۱(۴۰)،  123-95.
قاضی مرادی، حسن (1395). در پیرامون خودمداری ایرانیان. تهران: اختران.
کوزر، لوئیس (1382). زندگی  و اندیشه بزرگان جامعه­شناسی. ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
محسنی تبریزی، علیرضا (1370). بیگانگی. نامه علوم اجتماعی، ۲(۲)، 72-25.
مصطفوی، زینب السادات؛ نارنجی ثانی، فاطمه و تیزهوش جلالی، فاطمه (1400). بررسی روابط متقابل مسؤولیت اجتماعی، سرمایۀ اجتماعی و توسعۀ اجتماعی (مورد مطالعه: اعضای هیأت علمی پردیس مرکزی دانشگاه تهران). تغییرات اجتماعی-فرهنگی، ۱۸(۶۸)، 201-175.
نعمتی، پری سیما (1387). پرسش­نامۀ 50 سؤالی مسؤولیت‌پذیری، تاریخ دسترسی: 16/10/1402. برگرفته از:
 https://imrg. r/product/responsibility-questionnaire/
یزدان پناه، لیلا و حکمت، فاطمه (1393). بررسی عوامل مؤثر بر مسؤولیت‌پذیری اجتماعی جوانان (مطالعۀ دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان). مطالعات اجتماعی ایران، ۸(۲)، ۱۵۲-۱۲۸.
Aghaei, H. (2014). The 42-question scale measuring responsibility, conscientiousness, sense of commitment, hard work, seriousness, reliability, behavior based on order and regulations and consistent with the sense of responsibility. Retrived from:
https://porseshsanj.ir/product/accountability-questionnaire-2 / [In Persian]
Alivardinia, A. & Arman Mehr, V. (2007). Sports activities and delinquency: an empirical test of Hirschi's social bond theory. Journal of Sports and Movement Sciences, 12, 141-133. [In Persian]
Carroll, A.B. (2016), Carroll’s pyramid of CSR: taking another look. International Journal of Corporate Soc Responsibility, 1(3), 1-8.
Coser, L. A. (2012). Masters of sociological thought. translated by Mohsen Thalasi. Tehran: Elmi. [In Persian]
Feizolahi, A. (2021). Sense of belonging to the city and social participation in urban management. Sociological Urban Studies, 11(40), 123-95. [In Persian]
Foroutan, Y. (2019). Socio-Demographic attitude towards emerging forms of family in Iran. Journal of Applied Sociology, 30(4), 1-20. doi:
10.22108/jas.2019.111964.1434[In Persian]
Foroutan, Y., & Mirzaee, S. (2020). Cultural and demographic foundations of social trust in Iran. Socio - Cultural Development Studies, 8 (3), 27-51. [In Persian]
Fouladiyan, M., & Rezaeebahrabad, H. (2019). Sociological analysis of Iranian's egocentricity (based on an empirical study in Tehran). Journal of Culture-Communication Studies, 19(44), 1-26. doi:
10.22083/jccs.2018.109170.2308 [In Persian]
Ghazi Moradi, H. (2015). Around self-rule of Iranians. Tehran: Akhtaran. [In Persian]
Heidari Sarban, V. (2019). The role of social responsibility in strengthening border security in rural areas Case study: Garmi border city. journal of border studies, 7(3), 139-164. [In Persian]
Heidari Sarban, V. (2019a). Study and Analysis of Factors effective on Social Responsibility of Rural Youth (Case Study: Rural Areas of Ardabil City. Geography and Territorial Spatial Arrangement, 9(30), 113-136. doi: 10.22111/gaij.2019.4528 [In Persian]
Hopkins, M. (2016). CSR andsustainabilityfrom the margins to the mainstream. Greenleaf Publishing.
Inglehart, R. (1977). The silent revolution: Changing values and political styles among Western publics. Princeton University Press.
Lesthaeghe, R. (1995). The Second demographic transition in Western countries: An interpretation, IN: Gender and family change in industrialized countries, Oxford: Clarendon Press.
Mohseni Tabrizi, A. (1991). Alienation. Sociological Review, 2(2), 25-72. [In Persian]
Mostafavi, Z., A., Narenji Thani, F. & Tizhoosh Jalali, F. (1400). Investigating the interrelationships between social responsibility, social capital and social development: University of Tehran. Socio-cultural changes, 18(1), 175-201. [In Persian]
Nemati, P. S. (2007). 50-question responsibility questionnaire. Retrived from:
https://imrg.ir/product/responsibility-questionnaire/ [In Persian]
Rabiee, D., Modaberi, B., & Mahmoudi, M. (2020). The development of a communication model of social intelligence and social responsibility (case study: student-athletes of Amin Police University). Journal of Social Order, 12(3), 27-50. doi: DOR:20.1001.1.20086024.1399.12.3.2.3 [In Persian]
Rifatian, A. H. (2008). Responsibility: the process of forming responsibility in children. Tehran: Ghatreh. [In Persian]
Sharepour, M., Razeghi, N., & Gholamzade, k. (2011). Investigating the relationship between types of trust and social trust among students of University of Mazandaran. Journal of Iranian Social Studies, 4(3), 40-53. [In Persian]
Sobhani Ju, H. A. (2004). Family, global developments and social responsibility. Payvand, 315, 22-35. [In Persian]
Sobhani Nejad, M., & Ab Niki, Z. (2012). Identification of social responsibility indicators within the Iranian high school curriculum. The Journal of New Thoughts on Education, 8(1), 59-106. doi:
10.22051/jontoe.2012.155 [In Persian]
Soltani, F. (2017). Pests of social manners, with a reference to responsibility in Iran. Gorgan: Nowrozi Press. [In Persian]
Talebi, A., & Bahripoor, A. (2014). Studying Collectivism and Social Responsibility (Case Study: Kashan’s Citizens). Social Sciences, 21(66), 38-72. doi:
10.22054/qjss.2014.723 [In Persian]
Talebi, A., & Khoshbin, Y. (2013). Social responsibility, youth. Social Sciences, 19(59), 216-249. doi:
10.22054/qjss.2013.6886 [In Persian]
Tavassoli, G. A. (2010). Sociological theories. Tehran: SAMT. [In Persian]
Van de Kaa, K. (1987). Europe’s second demographic transition. Population Bulletin, 42 (1), 1-57.
World Value Survey. (2021). Wave 7.  Available at: worldvaluessurvey.org (Accessed on: 06/01/2024).
Yazdanpanah, L., & Hekmat, F. (2014). Study of effective factors on social responsibility between students of Shahid Bahonar University of Kerman. Journal of Iranian Social Studies, 8(2), 128-152. [In Persian]