«بررسی نقش خانواده‌‌‌های خاستگاه و خودساخته بر کارآفرینی زنان، با رویکرد نظریۀ زمینه‌ای» (مورد مطالعه: زنان دانش‌آموختۀ آموزش عالی ساکن تهران)

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، عضو دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

2 استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت دولتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

چکیده

اهداف: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش خانواده‌های خاستگاه و خودساخته بر کارآفرینی زنان دانش‌آموختۀ آموزش عالی است. این هدف به‌دلیل تأثیر کارآفرینی زنان بر بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه اهمیت دارد و به‌دلیل نیاز پژوهشی، تحقیق آن ضرورت می‌یابد. روش مطالعه: پژوهشی کیفی با روش نظریۀ زمینه‌ای، رویکرد طبیعت‌گرایی توصیفی- تحلیلی و ابزار مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختار‌یافته انجام شد. مشارکت‌کنندگان شامل زنان کارآفرین دانش‌آموختۀ آموزش عالی ساکن تهران و مطلعین است که از طریق نمونه‌گیری هدفمند و متوالی با تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند و مصاحبه پژوهش با 52 تن به اشباع رسید. برای تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک سه‌مرحله‌ای کدگذاری (باز، محوری و گزینشی)، مفاهیم ، مقولات و مضامینی به دست آمد که محتوای مدل پارادایمی و روایت داستان را تشکیل داد. برای تعیین روایی و پایایی از تکنیک‌‌های بازاندیشی، تکرارپذیری و تأیید استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از تأثیر خانوادۀ خاستگاه در ایجاد سرمایه‌های فرهنگی-توسعه‌ای، ارتباطی- انطباقی و عاطفی در فرد کارآفرین است؛ همچنین با ایفای نقش‌های تربیتی، الگویی، انگیزشی، فرصتی و حمایتی خواسته یا ناخواسته آنان را به‌سوی کارآفرینی هدایت می‌کنند. خانواده‌‌های خودساخته نیز با ایفای نقش-های الگویی، انگیزشی، فرصتی و حمایتی بر کارآفرینی آنان مؤثر هستند. نتیجه‌گیری: با توجه به چگونگی تأثیر دو نوع خانواده، خانواده‌‌های خاستگاه می‌توانند با اصلاح سبک«ـ ارتباطی- انطباقی» و گسترش فرهنگ «توسعه‌ مدارانه»، بستر جامعه‌پذیری مناسبی را برای زنان فراهم آورند. خانواده‌‌های خودساخته نیز با حمایت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، فرصت‌‌های برانگیختگی را برای آنان مهیا می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of Original and Self-made Families on Women's Entrepreneurship Via GT Approach) Study case: Female Graduates of Higher Education Living in Tehran) Mehrnoush Foroutan , Khadijeh Safiri* , Tahereh Mirsardoo

نویسندگان [English]

  • Mehrnoush Foroutan 1
  • khadijeh Safiri 2
  • Tahereh Mirsardo 3
1 Ph.D. In Economic Sociology and Development, Member of Alzahra University, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Governmental Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objectives: The aim of this research is to investigate the role of families of origin and self-made families on the entrepreneurship of women with higher education. This goal is important because of the effect of women's entrepreneurship on improving the economic and social status of society; therefore, due to the need for research, conducting this research becomes necessary. Methods: Qualitative research was conducted with grounded theory method, descriptive-analytical naturalistic approach, and semi-structured in-depth interview tool. The participants include women entrepreneurs who have graduated from higher education and living in Tehran and informants who were selected through targeted and consecutive sampling with the snowball technique and the interviewees of the study reached saturation with 52 people. For data analysis, using the three-step coding technique (open, central, and selective), concepts, categories, and themes were obtained that formed the content of the paradigmatic model and the narrative of the story. Rethinking, repeatability, and verification techniques have been used to determine validity and reliability. Results: The findings indicate the influence of the family of origin in creating cultural-developmental, communicative-adaptive, and emotional capital in the entrepreneur; Also, by playing the role of education, model, motivation, opportunity, and support they lead them to entrepreneurship, willingly or unwillingly. Self-made families are also effective in their entrepreneurship by playing exemplary, motivational, opportunity, and support roles. Conclusion: Considering the effect of two types of families, the families of origin can provide a suitable socialization platform for women by modifying the "adaptive-communicative" style and expanding the "development-oriented" culture. Self-made families also provide them with opportunities for stimulation with economic, social, and cultural support.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Entrepreneurship"
  • "women
  • " "Higher education graduate"
  • "Family
  • "" grounded theory"

مراجع

 
احمدپور داریانی، محمود، مقیمی، سید محمد (1395)، مبانی کارآفرینی، تهران: نشر فراندیش، چاپ هفدهم.
اسدزاده، احمد. میرانی، نینا، قاضی‌خانی، اسمعیل درجانی, هنردوست، عطیه.(1396). بررسی نقش اشتغال و تحصیلات زنان بر رشد اقتصادی ایران. مجله زن در توسعه و سیاست, 15(3), 359-381.
پازوکی, معصومه. (1401). شناخت و مطالعه تسهیل کننده‌‌های توانمندسازیِ روستاییان در فراگردِ کارآفرینی گردشگری، مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی،. doi: 10.22059/jhgr.2022.338315.1008450
حاجی‌لو, وحید، معمارزاده طهران و مقیمی. (1399). مدل توسعه سرمایه انسانی در وزارت نفت ایران. فصلنامه مطالعات راهبردی در صنعت نفت و انرژی, 11(43), 3-24.‎
خسروی پور, بهمن و کریمی، فاطمه . (1398). تحلیل عوامل تاثیرگذار در کارآفرینی زنان روستایی. . مجله جغرافیا و روابط انسانی, 2(1), 95-105.‎
علی‌آبادی, خدیجه. معدندار, سیروس. محمدکاظمی, رضا. عباس پور, عباس, میناوندو محمدقلی. (1398). بررسی تأثیر برنامه‌‌های تلویزیونی کارآفرینی بر قصد کارآفرینانه با میانجیگری حمایت خانواده . فصلنامه خانواده و پژوهش 16(3)،5-29 .
فروتن، مهرنوش. سفیری، خدیجه و میرساردو ، طاهره، (1400). تعاریف و سنخ‌شناسی کارآفرینی و خوداشتغالی زنان دانش‌آموخته آموزش عالی، شاغل در شهر تهران. فصلنامه علمی پژوهشی توسعه اجتماعی, 15(4)،1-38.‎
فروتن، مهرنوش. سفیری، خدیجه و میرساردو ، طاهره، (1401) بررسی تأثیر سرمایه‌‌های کارآفرینی بر عملکرد کارآفرینی، فصلنامۀ مطالعات اجتماعی- روانشناختی زنان، پیاپی 70، 99-129 .
کریپندروف، کلوس(1378)، تحلیل محتوا مبانی روش شناسی، ترجمه هوشنگ نائبی، تهران: انتشارات روش.
-گلرد پروانه(1388) خانواده و راه کارهای توسعه کارآفرینی زنان ایرانی. نشریه زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان) دوره 7شماره 2 پیاپی 25، 131-149.‎
مرندی، احمد.نیکنامی, ,تقی پور ظهیر. (1398). طراحی و تبیین مدل تاثیر گرایش کارآفرینانه و تحول در ماموریت دانشگاه بر فرهنگ کارآفرینی دانشگاهی (مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 2). مجله مدیریت دانشگاهی, 1(3), 80-61.‎
مهریزی زاده, ثریا, متقی دستنائی, و سربی. (2022). تدوین مدل ساختاری نگرش کارآفرینی براساس ادراک حمایت خانواده و رقابت‌جویی. مجله ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی, 11(4), 111-136.‎
هیسریچ، رابرت ومایکل پیترز، کارآفرینی(1390) ترجمه حمیدرضا نقی یاری و سید غلیرضا فیض بخش، تهران: نشر دانشگاه صنعتی شریف.
 
 
 
 
Aldrich, H. E., & Cliff, J. E. (2003). The pervasive effects of family on entrepreneurship: Toward a family embeddedness perspective. Journal of business venturing, 18(5), 573-596.
Bennett, R., & Dann, S. (2000). The changing experience of Australian female entrepreneurs. Gender, work & organization, 7(2), 75-8.
Christina, J. (2013), Impact of Strategic Orientation on Women Owned Service Enterprises, Tenth Aims International Conference on Management, January 2013, pp. 3648-3657.
Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.
Fry, F. L. (1993). Entrepreneurship: a planning approach, Englewood Cliffs NJ: P West Group
Creswell, J. W. (2003). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches, Second Edition, Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Gartner, W. B., & Birley, S. (2002). Introduction to the special issue on qualitative methods in entrepreneurship research. Journal of business venturing, 17(5), 387-395.
Henley, A. (2012). Job creation by the self- employment: the roles of entrepreneurship and financial, Small Business Economics, 25, pp 175-196.
Kovalainen, A., & Arenius, P. (2006). Women’s entrepreneurship in Finland. Growth-oriented Women Entrepreneurs and their Businesses. A Global Perspective, Edward Elgar, Cheltenham, 112-27.
Kuratko, D. F. (2007). Entrepreneurial leadership in the 21st century: Guest editor's perspective. Journal of Leadership & Organizational Studies, 13(4), 1-11.
Kodithuwakku, S. S., & Rosa, P. (2002). The entrepreneurial process and economic success in a constrained environment. Journal of Business Venturing, 17(5), 431-465.
Low,S. (2009),’Defining and measuring entrepreneurship for regional research: A new approach’ Ph.D., University of Illinois at Urbana-Champaign.
Maden, C. (2015). A Gendered Lens on Entrepreneurship: Women Entrepreneurship in Turkey. Gender in Management: An International Journal, 30(4): 312-331.
Murphy, J. P. (2006), ‘A conceptual history of entrepreneurial thought’, Journal of management history. Vol. 12, No. 1. PP. 12-35.
Molina, J. A. (2020). Family and entrepreneurship: New empirical and theoretical results. Journal of Family and Economic Issues, 41(1), 1-3.
Mustapha, M., & Selvaraju, M. (2015). Personal attributes, family influences, entrepreneurship education and entrepreneurship inclination among university students. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies, Vol. 33, Supp.1, 2015, 155–172.
-Neuman, L. (2007), Social Research Methods: Quantitative and Qualitative Approaches, Third Edition. London: Allyn and Bacon.
Pant, S. K. (2015). Role of the family in entrepreneurship develoment in Nepali society. Journal of Nepalese Business Studies, 9(1), 37-47.
Sarfaraz, L., Faghih, N., & Majd, A. A. (2014). The relationship between women entrepreneurship and gender equality. Journal of Global Entrepreneurship Research, 2(1), 1–11
Shahraki, H., Movahedi, R., & Yaghobi- Farani, A. (2016). Examining the Cultural and Social Components of Rural Entrepreneurship: A Qualitative Study. Journal of Entrepreneurship Development, 9(4), 749-767.
Singelton, R. and et al. (2005), Approaches to Social Research, London: Sage Publication.
Herman, E., & Szabo, Z. K. (2014). Considerations on Romania's entrepreneurial profile: Barriers to productive entrepreneurship. Procedia Economics and Finance, 15, 1740-1750.
Spencer, Jonathan (2007), Anthropology, politics and the State, Cambridge; Cambridge University States
Vanderstoep, W. S.(2009),” research method for everyday life. Blending qualitative and quantitative approach”, by john wiley &sons,inc
Van Manen. M. (2014). Phenomenology of practice: Meaning‐giving methods in phenomenological research and writing. United States of America: Left Coast Press.
Yin, R. K. (2003), Case Study Research: Design and Methods, Third Edition, London: Sage.
 
-https://www.amar.org.ir (1398/02)
https://ilo.org (1398/02)
http://women.gov.ir" (1398/02)
 
 
 
جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی
دوره 10، شماره 21
شهریور 1402
صفحه 77-102

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار