رابطۀ بین مصرف اینترنت و آرزوی مهاجرت در بین جوانان شهر شیراز

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش جامعه شناسی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 کارشناسی ارشد مطالعات زنان، بخش جامعه‌شناسی، دانشکدۀ اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران،

10.22080/ssi.2025.27982.2233

چکیده

اهداف: امروزه اینترنت تأثیرات قاطعی بر آرزوهای جوانان که بیش از دیگر گروه‌ها از آن استفاده کرده و در این فضا قرار دارند، می‌گذارد. ازآنجاکه مسألۀ مهاجرت جوانان به خارج از ایران از اهمیت فراوانی برخوردار شده است، پژوهش حاضر رابطۀ بین مصرف اینترنت و آرزوی مهاجرت را در بین جوانان ساکن شیراز بررسی کرده است. روش مطالعه: پژوهش حاضر با روش پیمایشی انجام شده است. روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای و حجم نمونه 400 نفر از جوانان 15 تا 29 ساله در سال 1402 بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته بود. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که 80/5 درصد از پاسخ‌گویان تمایل متوسط تا زیاد به مهاجرت داشته‌اند. در سطح تحلیل دو متغیره، متغیرهای مصرف اینترنت و مؤلفه‌های آن، تماس با دوستان و دیگران در فضای مجازی، دفعات مصرف اینترنت و ماهواره در طول روز، پیگیری مستندهای مرتبط با سایر کشورها و برنامه‌های مهاجرتی، سال‌های استفاده از اینترنت، نوع منبع کسب اطلاعات رابطۀ معنی‌داری با متغیر وابسته داشته‌اند. در سطح تحلیل چند متغیره به ترتیب متغیرهای پیگیری مستندهای مرتبط با سایر کشورها و ...، مطالعۀ کتاب‌ها، روزنامه‌ها و مجلات، دفعات مصرف اینترنت و ماهواره در طول روز و درنهایت مصرف اینترنت به‌طورکلی توانسته‌اند 49/9 درصد از تغییرات متغیر آرزوی مهاجرت را تبیین کنند. نتیجه‌گیری: خروج جوانان از کشور تأثیرات چندوجهی و چالش‌های عمده‌ای برای دولت می‌گذارد. ازآنجاکه بیش از 80 درصد از پاسخ‌گویان در آرزوی مهاجرت بوده‌اند، مطالعۀ رابطۀ این پدیده با اینترنت و فضای مجازی منجر به توسعۀ سیاست‌هایی در جهت مدیریت جریان‌های مهاجرت خواهد شد. با توجه به اینکه ما در عصر اینترنت به سر می‌بریم و با درنظرگرفتن اینکه این رسانه یکی از عوامل مهم در تصمیم‌گیری‌های مهاجرت می‌باشد، به‌کارگیری نظریۀ یادگیری باندورا و نیز چارچوب جامعه‌شناختی دی‌هاس، می‌تواند ما را در شناخت بیشتر این پدیده یاری کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Internet Consumption and the Aspiration to Migrate among the Youth of Shiraz

نویسندگان [English]

  • Bijan Khajenoori 1
  • Narges Khezri 2
1 Associate Professor, Department of Sociology, Faculty of Economics, Management and Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 Master of Women and Family Studies, Department of Sociology, Faculty of Economics, Management, and Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Objectives: Today, the Internet has decisive effects on the aspirations of young people who use it more than other groups and are in this space. Youth migration outside of Iran is an important issue. The current research has investigated the relationship between internet use and the desire to migrate among young people living in Shiraz. Methods: The current research uses a survey method. The random sampling method was a multi-stage cluster, and the sample size was 400 people aged 15 to 29 years old in 1402. The data collection tool was a researcher-made questionnaire. Results: The findings showed that 80.5% of the respondents had a moderate to high desire to migrate. At the level of bivariate analysis, variables of internet use and its components, contact with friends and others in virtual space, frequency of Internet and satellite usage during the day, follow-up of documentaries related to other countries and immigration programs, years of internet use, and type of information source have had a significant relationship with the dependent variable. At the level of multivariate analysis, 49.9% of the changes in the variable desire to migrate are explained according to the variables of tracking documentaries related to other countries, reading books, newspapers, and magazines, the frequency of Internet and satellite usage during the day, and Internet usage in general. Conclusion: The departure of young people from the country has multifaceted effects and significant challenges for the government. Since more than 80% of the respondents wished to migrate, studying the relationship between this phenomenon and the Internet and virtual space will lead to developing policies to manage migration flows. Considering that we live in the age of the Internet and given that this medium is one of the important factors in immigration decisions, the application of Bandura's learning theory and the sociological framework of De Haas can help us to understand this phenomenon more.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Migration aspirations
  • Internet
  • Youth
  • Social networks
  • Shiraz

مراجع

حبیب‌پور، کرم و صفری‌شالی، رضا (1388). راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی (تحلیل داده‌های کمی)، تهران: مؤسسۀ راهبرد پیمایش.
خسروی، مصطفی و قربانی، علیرضا (1402). تحلیل جامعه‌شناختی نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی در شکل‌گیری مؤلفه‌های نوسازی اجتماعی در بین دانشجویان (مطالعۀ موردی: دانشجویان دانشگاه پیام نور استان گلستان). جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 10(22)، 159-125.
https://doi.org/10.22080/ssi.2024.4692
خلیلی، محمود (1392). تلویزیون رسانۀ اجتماعی و عامل تأثیرگذار بر آگاهی جوانان در مقابل پدیدۀ مهاجرت، اولین کنفرانس بین‌المللی حماسۀ سیاسی (با رویکردی بر تحولات خاورمیانه) و حماسۀ اقتصادی (با رویکردی بر مدیریت و حسابداری)، رودهن.
خواجه‌نوری، بیژن (1399) جهانی‌شدن و مهاجرت بین‌المللی. شیراز: نشر بازتاب فرهنگ.
روزنامه دنیای اقتصاد (1402، ۴ مهر). شمارۀ خبر: ۴۰۰۵۰۹۹.
 https://donya-e-eqtesad.com/4005099
سروش، مریم، گرگی، عباس، و خواجه نوری، بیژن (تابستان 1386). بررسی عوامل موثر بر نگرش جوانان به مهاجرت از کشور در شیراز. تهران: مراکز جهاد دانشگاهی.
سورین، ورنر، تانکارد، جیمز (1381). نظریه‌های ارتباطات. ترجمۀ علیرضا دهقان. تهران: دانشگاه تهران.
صدیقی، یوسف؛ سلطانی فر، محمد و هاشمی، شهناز (1402). تعیین ابعاد و ارائۀ یک مدل از گفتمان مهاجرت در رسانه‌های اجتماعی. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 7(2)، 158-147.
فرزادمنش، شیما و ذکایی، محمدسعید (1403). تحلیل عناصر مفهومی گفتمان «صنعت مهاجرت» در اینستاگرام. مطالعات بین رشته‌ای در رسانه و فرهنگ، 14(2)، ۱7۹-۱3۹. https://doi.org/10.30465/ismc.2024.45244.2730
فرقانی، محمد مهدی و مهاجری، ربابه (1397). رابطۀ بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و تغییر درسبک زندگی جوانان. مطالعات رسانه‌های نوین، 4(13)، 292-259.
doi: 10.22054/cs.2018.24690.293
فروتن، یعقوب و شیخ، مرتضی (1396). بررسی گرایش دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد به مهاجرت بین‌المللی. جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 4(10)، 79-61. https://doi.org/10.22080/ssi.2018.1735
مقدس، علی اصغر و شرفی، زکیه (1387). بررسی عوامل برانگیزندۀ گرایش به مهاجرت‌های بین‌المللی جوانان 30-18 ساله شهرهای شیراز و ارسنجان. مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، 10(1)، 190-162.
https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17351901.1388.10.1.6.8
Adema, J. A. H., Aksoy, C. G., & Poutvaara, P. (2022). Mobile internet access and the desire to emigrate (No. 9758). CESifo Working Paper.
Aghaee Khaledi, Z. (2024). The influence of social media in shaping migration decision-making of Iranian students in Sweden: A Survey-based Quantitative Study. Master thesis, Malmö university.
Agovino, M., Carillo, M. R., & Spagnolo, N. (2022). Effect of media news on radicalization of attitudes to immigration. Journal of Economics, Race, and Policy, 5(4), 318-340. https://doi.org/10.1007/s41996-021-00091-4
Akakpo, M. G., & Bokpin, H. A. (2021). Use of social media in migration decision making. Journal of Internet and Information Systems, 10(1), 1-5. http://dx.doi.org/10.5897/JIIS2021.0118
Bakewell, O. (2014). Relaunching migration systems. Migration Studies, 2(3), 300-318. https://doi.org/10.1093/migration/mnt023
Bandura, A., & Walters, R. H. (1977). Social learning theory (Vol. 1, pp. 141-154). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
De Haas, H. (2021). A theory of migration: the aspirations-capabilities framework. Comparative migration studies, 9(8), 1-35.
https://doi.org/10.1186/s40878-020-00210-4
Doaniaye egtesad (2023, September 26). 60% of young people want to emigrate. )news number: 4005099(.  Retrived from
https://donya-e-eqtesad.com/4005099, [In persian].
Doumas, K., & Avery, H. (2024). Lives ‘on hold’in Europe: An explorative review of literature on youth aspirations and futures in situations of migration and mobility. European Journal of Futures Research, 12(1), 1-14.
https://doi.org/10.1186/s40309-023-00225-x
Farzadmanesh, Sh,. & Zokaei, M.S (2024). Analyzing the conceptual elements of the discourse of the «immigration industry» on Instagram. Interdisciplinary Studies in Media and Culture, 14(12), 139-179. [In persian].
https://www.doi.org/10.30465/ismc.2024.45244.2730
Flanagin, A. J., & Metzger, M. J. (2001). Internet use in the contemporary media environment. Human Communication Research, 27(1), 153-181. https://psycnet.apa.org/doi/10.1111/j.1468-2958.2001.tb00779.x
Forghani, M.M, & Mohajeri, R. (2018). The relationship between the use of figurative communication networks and the changes in the life style of youth. Sociology of Social Institutions, 4(13), 259-292. doi: 10.22054/cs.2018.24690.293
Foroutan, Y. & Sheikh, M. (2018). Tendency towards international migration: The case of Ferdousi University’s students in Mashhad. Sociology of Social Institutions, 4(10), 61-79. [In persian]. https://doi.org/10.22080/ssi.2018.1735.
Gerbner, G. (1986). Living with television: The dynamics of the cultivation process. In Perspectives on media effects/erlbaum (pp. 17-40).
Gholampour, F., Szeitl, B., & Simonovits, B. (2024). Migration potential from Iran: A cluster analysis of the main departure drivers. Social Science Information, 63(2), 250-281.
https://doi.org/10.1177/05390184241257783
Grubanov-Boskovic, S., Kalantaryan, S., Migali, S., & Scipioni, M. (2021). The impact of the Internet on migration aspirations and intentions. Migration Studies, 9(4), 1807-1822.
https://doi.org/10.1093/migration/mnab049
Habibpour, K,. & SafariShali, R. (2009). A comprehensive guide to using SPSS in survey research (quantitative data analysis), Tehran: Survey Strategy Institute. [In persian].
Hadir, M. (2024). The use of politcal information in the media: a study on illegal migration in magreb. Afak For Sciences Journal, 9(2), 219-253.
Hidayati, I. (2017). The role of social media on migration decision-making processes: Case of Indonesian Student in University of Groningen. Jurnal Studi Pemuda, 6(1), 515-526.
https://doi.org/10.22146/studipemudaugm.38010
Iwana, M. D. C., Hidayat, A. R. T., Dinanti, D., & Onitsuka, K. (2022). The effects of internet on rural-to-urban migrating intentions of young villagers: Evidence from rural Indonesia. AGRARIS: Journal of Agribusiness and Rural Development Research, 8(2), 139-159.
https://doi.org/10.18196/agraris.v8i2.14045
Khajenoori, B (2020). Globalization and international migration. Shiraz: Publishing Reflections of Culture. [In persian].
Khalili, M. (2013). Television, social media and an influential factor in youth awareness regarding the phenomenon of immigration, First International Conference on Political Epics (with an approach to developments in the Middle East) and Economic Epics (with an approach to management and accounting), Roudhen. [In persian].
Khosravi, M,. & Ghorbani, A. (2024). Sociological analysis of the role of virtual social networks in the formation of social modernization components among students (Case study: Students of Payam Noor University, Golestan Province). Sociology of Social Institutions, 10(22), 125-159. [In persian]. https://doi.org/10.22080/ssi.2024.4692.
Koo, G. Y. (2023). The Choice for the “Zendegie Normal (Normal Life)”: Changes among Iranian young immigrants. In Social Change in the Gulf region: Multidisciplinary perspectives. Singapore: Springer Nature Singapore. 249-267.
https://doi.org/10.1007/978-981-19-7796-1_15
Krane, V., Klevan, T., & Sommer, M. (2021). Youth involvement in research: Participation, contribution and dynamic processes. Involving methods in youth research: Reflections on participation and power, 47-71. https://doi.org/10.1007/978-3-030-75941-4_3
Lee, E. S. (1966). "A theory of migration." Demography, 3(1), 47-57.
Moghadas, A.A, & Sharafi, Z (2008). Investigating the factors motivating the tendency towards international migration among young people aged 18-30 in the cities of Shiraz and Arsanjan. Iranian Journal of Sociology, 10(1), 162-190. [In persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17351901.1388.10.1.6.8.
Opia, C. (2021). Social media and migration decisions: An analysis of popular Facebook groups and Twitter handles and their role in the decisions migration of highly mobile Nigerian youth. https://doi.org/10.20381/ruor-26425
Salama, A. G. M. E. (2025). Determinants of social media usage in Illegal immigration: Evidence from Arab world. The Egyptian Journal of Media Research, 2025(90), 1-39.
Sarfi, M., Sarfi, T., Aris, S., Zohouri, M., & Aeini, B. (2023). Religion and migration: An Iranian survey. Migration Letters, 20(S4), 470-480.
https://doi.org/10.59670/ml.v20iS4.3871
Sedighi, Y. Soltanifar, M. & Hashemi, Sh (2023) Determining the dimensions and presenting a model of immigration discourse in social media. Islamic Lifestyle with a Focus on Health, 7(2), 147-158. [In persian].
Severin,W. J. & Tankard, J.W. (2002). Communication theories. translated by Alireza Dehghan. Tehran: Tehran University. [In persian].
Soroush, M. Gorgi, A. & Khajenoori, B (2007) Investigating factors affecting youth attitudes towards emigration from the country in Shiraz. Tehran: Academic Jahad Centers. [In persian].
UNESCO. (2014) Migration and youth: challenges and opportunities. Retrived from https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000227720
 
جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی
دوره 12، شماره 25
شهریور 1404
صفحه 7-36

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار