عوامل مؤثر بر میزان مشارکت شهروندی در مشهد

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

3 کارشناس ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

شکل­گیری و چگونگی مشارکت شهروندی در بین شهروندان، تحت تأثیر عوامل و متغیرهای گوناگون فردی و اجتماعی است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی وضعیت مشارکت شهروندی و بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر آن است. روش تحقیق، پیمایشی است و جامعه‌ی آماری مورد مطالعه، سرپرستان خانوارهای شهر مشهد می­باشد. نمونه­ای 182 نفری با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه­گیری چند مرحله­ای انتخاب شد. نتایج حاصله نشان می­دهد که میانگین مشارکت شهروندی، در بین پاسخگویان در حد متوسط رو به پایین می­باشد. میزان مشارکت شهروندی با متغیرهای فایده­مندی مشارکت شهروندی، جامعه­پذیری مشارکت شهروندی، اعتماد اجتماعی، احساس تعلق به شهر و پایگاه اجتماعی-اقتصادی رابطه‌ی مستقیم و معناداری دارد. تحلیل­های رگرسیون چندگانه و نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که فایده­مندی مشارکت شهروندی، جامعه‌پذیری مشارکت شهروندی و اعتماد اجتماعی مهمترین و تعیین کننده­ترین عوامل تأثیر گذار مستقیم و مثبت بر مشارکت شهروندی محسوب می­شوند. در حالی که پایگاه اجتماعی- اقتصادی و احساس تعلق به شهر تأثیر غیر مستقیم بر مشارکت شهروندی دارند. محققان نتیجه گرفتند که تاکید بر فایده­مندی مشارکت شهروندی ، جلب اعتماد و آگاه سازی چگونگی مشارکت می‌تواند باعث موفقیت برنامه مشارکت شهروندی شود. از طرف دیگر، مناطق پایین شهر باید در برنامه ها از اولویت برخوردار باشد. همچنین می‌توان گفت در این برنامه‌ها نباید بر احساس تعلق به شهر تاکید ورزید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Affecting Citizen Participation in Mashhad

نویسندگان [English]

  • Hosein Behravan 1
  • Ali Yousofi 2
  • Ali Karimi 3
1
2
3
چکیده [English]

Many individuals or social factors may affect a citizen’s participation, some of which are the aims of this article to investigate. The method used was survey and the population included all the heads of households in Mashhad. Samples of 182 respondents were selected by using multi stage, cluster sampling strategy. Results showed that the mean of citizen participation index was under the average. Citizen participation was directly correlated to the benefits of participation, socialization of citizen participation, social trust, sense of belonging to the city, and socio-economic status. Regression models as well as path analysis showed that the benefits of participation, socialization of citizen participation, and social trust were the most direct determinant factors, while the sense of belonging to the city and socio-economic status were the most indirect determinant factors in citizen participation. The authors concluded that citizen participation may be increased by enhancing benefits of participation, socialization of citizens into participation, and social trust. On the other hand, priority should be given to people in lower socio-economic status regions in citizen participation programs. It was also concluded that the sense of belonging should not be emphasized in the programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • benefits of participation
  • citizen participation
  • sense of belonging to the city
  • socialization
  • socio-economic status
  • social trust