بررسی جامعه‌شناختی ارتباط انواع سرمایه با میزان گرایش زنان متأهل به طلاق در شهر همدان

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارجامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان،‌ ایران

2 کارشناس ارشد جامعه شناسی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

اهداف: هدف این تحقیق بررسی جامعه‌شناختی ارتباط انواع سرمایه با میزان گرایش زنان متأهل به طلاق است. روش‌ مطالعه: ‌جامعه آماری تحقیق را زنان متأهل 54-15 سال شهر همدان در سال 1398 تشکیل می‌دهند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر محاسبه گردید. روش نمونه‌گیری طبقه‌ای است. روش پژوهش پیمایشی است و به‌منظور گردآوری داده‌ها و اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. جهت سنجش اعتبار پرسشنامه از اعتبار صوری و برای تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی صورت گرفته است. متغیرهای مستقل پژوهش شامل شش متغیر سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی، سرمایه فرهنگی تجسم‌یافته، سرمایه فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی نهادی و سرمایه جنسی زنان و متغیر وابسته پژوهش میزان گرایش زنان متأهل به طلاق است. یافته‌ها: نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان می‌دهد بین هر شش متغیر مستقل پژوهش با میزان گرایش زنان به طلاق رابطه‌ی معنادار و منفی وجود دارد. متغیرهای سرمایه جنسی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی تجسم یافته، سرمایه فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی نهادی و سرمایه اقتصادی به ترتیب رابطه قوی‌تری را با متغیر وابسته پژوهش دارا می‌باشند. نتیجه‌گیری: همچنین نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره گام به گام نشان می‌دهد که سه متغیر سرمایه جنسی، سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی تجسم یافته توانسته‌اند درمجموع 0/51 درصد از واریانس متغیر وابسته (میزان گرایش زنان متأهل به طلاق) را برآورد کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Sociological Study of the Relationship between Different Types of Capitals and Women’s Tendency to Divorce in Hamedan City

نویسندگان [English]

  • Ali Mohammad Ghodsi 1
  • Seyed Sajad Mirjalili 2
1 Associate Professor of Sociology, Department of Social Sciences, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali-Sina University, Hamedan
2 MA of Sociology, Department of Social Sciences, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali-Sina University, Hamedan
چکیده [English]

Objectives: The present survey research is a sociological study of the relationship between different types of capitals and the rate of women’s tendency to divorce. Methods: The statistical population consists of married women aged 15-54 in Hamedan. The sample size was calculated using Cochran formula on 300 individuals and stratified sampling method was used to select the samples. The theoretical data was collected from books and articles and the practical data was collected using a researcher-made questionnaire. Face validity and Cronbach's alpha were used to assess the validity and reliability of the questionnaire. Data were analyzed using SPSS software in two parts: descriptive statistics and inferential statistics. The independent variables of the study included six variables of social capital, economic capital, embodied cultural capital, objective cultural capital, institutional cultural capital and women's erotic capital. In addition, the dependent variable of the research was the rate of women’s tendency to divorce. Results: The results of Pearson correlation coefficients showed that there is a significant negative relationship between the six independent variables of research and the rate of women's tendency to divorce. Conclusion: The results of stepwise multivariate regression test showed that three variables of erotic capital, social capital and embodied cultural capital predicted and estimated 0.51% of the variance of the dependent variable (married women’s tendency to divorce).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Married women’s tendency to divorce
  • Social capital
  • Economic capital
  • Embodied cultural capital
  • Objective cultural capital
  • Institutional cultural capital
  • Erotic capital
استونز، راب (1387). متفکران بزرگ جامعه شناسی، ترجمه مهرداد میردامادی، تهران: انتشارات نشر مرکز.
اسحاقی، محمد؛ محبی، سیده فاطمه؛ پروین، ستار و محمدی، فریبرز (1391). سنجش عوامل اجتماعی موثر بر درخواست طلاق زنان در شهر تهران، فصلنامه زن در توسعه و سیاست، ۱۰ (۳)، 97-124.
افشانی، علیرضا؛ عسگری ندوشن، عباس؛ فاضل نجم آبادی، سمیه و حیدری، محمد (1388). اعتماد اجتماعی در شهر یزد، جامعه شناسی کاربردی،4، 74-57.
ایمان، محمد تقی؛ یادعلی جمالوی، زهرا و زهری، محسن (1391). بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و رضایتمندی زناشویی، فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی، ۱۰ (۷)، ۱-۳۲.
 بادسار، علی (1395). بررسی عوامل فرهنگی- اجتماعی مرتبط با گرایش به طلاق: مورد مطالعه زنان متاهل 15-45 سال شهر سردشت (پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته جامعه شناسی، دانشگاه یاسوج).
 بوردیو، پیر (1380). نظریه کنش: دلایل عملی و انتخاب عقلانی. ترجمه :مرتضی مردیها، تهران: انتشارات نقش و نگار.
جعفری سدهی، رضا؛ آقاجانی مرساء، حسین و مظاهری، امیر مسعود (1395). تبیین جامعه شناختی تاثیر سبک زندگی بر نگرش به طلاق در بین زوجین مراجعه کننده به مراکز بهزیستی گیلان، پژوهش نامه مددکاری اجتماعی، ۲ (۷)، ۳۹-۷۶.
جمشیدی ها، غلامرضا و پرستش، شهرام (1386). دیالکتیک منش و میدان در نظریه عمل پی یر بوردیو، نامه علوم اجتماعی، 30، 34-21.
حکیم، کاترین (1391). سرمایه جنسی و نقش آن در مناسبات قدرت جامعه. ترجمه ژیلا سرابی، جلد اول.
دلدار، فائزه و فلاحی، محمدعلی (1395). بررسی عوامل مؤثر بر طلاق در استانهای ایران با تأکید بر عوامل اقتصادی. فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 10(34)، 135-154.
ریاحی، محمد اسماعیل؛ علیوردی نیا، اکبر و بهرامی کاکاوند، سیاوش (1386). تحلیل جامعه شناختی میزان گرایش به طلاق: مطالعه موردی شهرستان کرمانشاه، فصلنامه پژوهش زنان، ۵ (۳)، 109-140.
ریتزر، جرج (1374). نظریه جامعه شناسی در دوران معاصر، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
ساروخانی، باقر (1376). طلاق: پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سازمان ثبت احوال شهرستان همدان (1396). گزارش اداره کل ثبت احوال همدان.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان همدان (1398). گزارش سازمان برنامه و بودجه کل کشور.
سفیری، خدیجه و آراسته، راضیه (1387). بررسی رابطه اقتصادی زنان با نوع روابط با همسران در خانواده، مجله تحقیقات زنان، 2(10)،114-147.
سلطانی، سعید (1391). ارتباط سرمایه فرهنگی با مدیریت بدن، رفاه اجتماعی،47. 205-181.
شارع پور، محمود (1383). ابعاد و کارکردهای سرمایه اجتماعی و پیامدهای حاصل از فرسایش آن، بررسی مسائل اجتماعی ایران. تهران: دانشگاه پیام نور.
علی بابایی، یحیی و باینگانی، بهمن (1390). بررسی تاثیر اشکال سرمایه اجتماعی بر رضایت از زندگی، پژوهش اجتماعی،4، 36-17.
علیزاده، محمد باقر (1388). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی کارکنان گمرک، مجله جامعه شناسی، ۱ (۲)، 114-97.
قادری نیا، کوهسار (1393). بررسی عوامل موثر بر گرایش زوجین به طلاق و علل آن در شهر تهران (پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران مرکز)، دانشکده روان شناسی و علوم اجتماعی).
گیدنز، آنتونی و بردسال، کارن (1393). جامعه شناسی، ترجمه: حسن چاوشیان، تهران: انتشارات نشر نی.
محمدی، سید بیوک (1393). الگوی سنتی ساختار قدرت در برخی خانواده های ایرانی. پژوهش نامه زنان، ۵ (۲)، 137-111.
محمدی، جمال؛ ودادهیر، ابوعلی و محمدی، فردین (1391). مناسبات سرمایه فرهنگی و سبک زندگی، مجله جامعه شناسی ایران، 13(4)، 1-23.
مختاری، مریم؛ احمدی، سیروس؛ حجتی نیا، محبوبه (1395). رضایت زناشویی زنان و ارتباط آن با سرمایه فرهنگی زن و شوهر، فصلنامه خانواده پژوهی، 48، 574-555.
مختاری، مریم؛ میر فردی، اصغر و محمودی، ابراهیم (1393). بررسی عوامل اجتماعی موثر بر میزان گرایش به طلاق در شهر یاسوج. جامعه شناسی کاربردی، 53، 157-141.
مدیری، فاطمه و رحیمی، علی (1395) اشتغال زنان، نشاط زناشویی و گرایش به طلاق. فصلنامه زن در توسعه و سیاست، ۱۴ (4)، 475-451.
مقصودی، سوده؛ معیدفر، سعید و توکل، محمد (1390). بررسی جامعه شناختی رابطه سرمایه اجتماعی و رضایت زناشویی در زوجین شهر کرمان. مجله مطالعات اجتماعی ایران، ۵ (۱)، 54-31.
موحد، مجید و عزیزی، طاهره (1390). مطالعه ی رابطه رضایت مندی جنسی زنان و تعارضات میان همسران، زن در توسعه و سیاست، ۹ (۲)، 206-181.
نوغانی محسن؛ اصغرپور ماسوله، احمدرضا؛ صفا، شیما و کرمانی، مهدی (1387). کیفیت زندگی شهروندان و روابط آن با سرمایه اجتماعی در شهر مشهد. علوم اجتماعی، 5(1)، 111-140.
والچاک، ایوت (1366). طلاق از دید فرزند. ترجمه فرزانه طاهری، تهران: انتشارات نشر مرکزی.
 
 
 
Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital. In Handbook of theory and research for the sociology of education (pp. 241-258), Edited by J.G. Richardson. New York: Greenwood Press.
Blissfield, B. and Hom, E. (2004). Causes and consequences of divorce: An introduction to this special issue. Journal of Divorce & Remarriage, 59, 98-120.
Edwards, J.N., Fuller, T.D., Vorakitphokatorn, S. & Servers, S. (1992). Female Employment and Marital Instability: Evidence from Thailand. Journal of Marriage and Family, 54 (1). 59-68.
Fokkema, T., & Liefbroer, A. C. (2004). Employment and divorce among Dutch women born between 1903 and 1937. The History of the Family9(4), 425-442.
Hiedemann, B., & Suhomlinova, O. (1998). Economic independence, economic status, and empty nest in midlife marital disruption. Journal of Marriage & Family60(1), 219-231.
Mandemakers, J. J., Monden, C. W., & Kalmijn, M. (2010). Are the effects of divorce on psychological distress modified by family background? Advances in Life Course Research15(1), 27-40.
Nunes, N. D. A. (2008). Marital Problems and Marital Satisfaction: an examination of a Brazilian sample. Marriage and Family Therapy Programme, School of Family Life, Brigham Young University.
Young, M., Denny, G., Young, T., & Luquis, R. (2000). Sexual satisfaction among married women age 50 and older. Psychological Reports86(3_part_2), 1107-1122.
Weiss, Y., & Willis, R. J. (1997). Match quality, new information, and marital dissolution. Journal of labor Economics15(1, Part 2), S293-S329.