روابط فرازناشویی و بسترهای آن: مطالعه‌ای‌ کیفی در شهر رشت

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 فارغ‌التحصیل کارشناس ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

اهداف: تغییرات اجتماعی فرایندهای گوناگونی را در روابط بین زوجین رقم زده و زمینه‌ساز ظهور و گسترش انواع مختلفی از روابط جنسی پیشا و پسا ازدواج شده‌اند. اما این روابط نه در هوا بلکه در زمین و بسترهای خاصی نمود می‌یابند. اهداف: مقاله حاضر با هدف درک و توصیف بسترها و زمینه‌های شکل‌گیری روابط فرازناشویی در شهر رشت انجام‌شده است. روش مطالعه: رویکرد روش‌شناختی مطالعه حاضر از نوع کیفی بوده و برای جمع‌آوری داده‌ها با تعداد 14 نفر از زنان و مردان درگیر در روابط فرازناشویی مصاحبه عمیق به عمل آمد. در نهایت داده‌ها به کمک تکنیک تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که روابط فرازناشویی به عنوان امری تعاملی بین فرد و جامعه در دو بستر فردی و اجتماعی بروز می‌یابند. بسترهای اجتماعی برخی ریشه در ارزش‌های سنتی مانند پدرسالاری دارند و برخی در ریشه در افول ارزش‌های سنتی. ارزش‌های فردی، ویژگی‌های شخصیتی و احساس ناامنی در روابط در شرایط مداخله‌گری رسانه‌ای به گسترش روابط چندگانه عاطفی و تجربیات فرازناشویی منجر شده است. نتیجه‌گیری: در چنین شرایطی جاذبه‌های محیطی و افول ارزش‌ها از یک‌سو در ترکیب با مفهوم‌سازی نو از عشق از سوی دیگر مکانیسم روابط فرازناشویی را قابل تبیین و تفسیر می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Extramarital Affairs and the Contexts: A qualitative Study in Rasht

نویسندگان [English]

  • Mohammad Amin Kanani 1
  • Mahboubeh Alijani 2
1 Associate Professor, Department of Social Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
2 M. A. in Sociology, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

Objectives: Social changes have shaped various processes in the relationship between couples and paved the way for the emergence and spread of different types of pre- and post-marital sex. But these relationships are manifested not in the air but on the ground and in certain contexts. The present article has been done with the aim of understanding and describing the contexts and backgrounds of the formation of extramarital relationships in the city of Rasht. Methods: The methodological approach of the present study was qualitative and in-depth interviews were conducted with 14 women and men involved in extramarital affairs to collect data. Finally, the data were analyzed using qualitative content analysis technique. Findings: The findings showed that extramarital affairs occur as an interaction between the individual and society in both individual and social contexts. Some social contexts are rooted in traditional values such as patriarchy and some are rooted in the decline of traditional values. Individual values, personality traits, and feelings of insecurity in relationships in the context of media intervention have led to the development of multiple emotional relationships and extramarital experiences. Conclusion: In such circumstances, environmental attractions and the decline of values on the one hand in combination with the new conceptualization of love on the other hand can explain and interpret the mechanism of extramarital relationships.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Affair
  • Extramarital
  • Decline of Values
  • Risk
اجتهادی، مصطفی و واحدی، گلناز (1395). بررسی جامعه شناختی پتانسیل خیانت در روابط زناشویی و عوامل مؤثر بر آن در بین کارمندان ادارات دولتی و خصوصی، مجله جامعه شناسی ایران، ۱۷ (۴)، 105-138.
اکبری، زهرا، شفیع‌آبادی، عبدالله و هنر پروران، نازنین (1390). مقایسه سبک‌های دل‌بستگی در مردان متأهل با روابط فرا زناشویی و فاقد روابط فرا زناشویی، مجله اندیشه رفتار، ۵ (۲)، 30-25.
امیری، عبدالرضا، نوری، مرادآبادی، یونس و بساطیان، سید محمد (1390). بررسی رابطه استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای و گرایش بهره‌برداران به آسیب‌های اجتماعی در بین جوانان شهر کرج، فصلنامه نظم و امنیت اجتماعی، ۴ (۴)، 142-117.
ایدر، نبی‌الله و مردانی، مرضیه (1395). بررسی عوامل مرتبط با گرایش مردان متأهل به روابط خارج از چهارچوب زناشویی: نمونه موردی مردان متأهل شهر شیراز، فصلنامه علمی پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۰ (۴)، 172-145.
آبراهامز، اسپرینگ (1380). پیوند زخم‌خورده. ترجمۀ مرجان فرجی، تهران: انتشارات فردوسی.
باومن، زیگمونت (1384). عشق سیّال: در باب ناپایداری پیوندهای انسانی. ترجمه عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
ببی، ارل (1390). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه رضا فاضل، تهران، سمت.
بشر پور، سجاد (1391). اثربخشی درمان پردازش شناختی بر بهبود علائم پس آسیبی، کیفیت زندگی، عزت‌نفس و رضایت زناشویی زنان مواجه شده باخیانت زناشویی. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، ۲(2)، 208-193.
 بهروزیان، بهروز و  حسنوند، احسان (1395)، بازسازی معنایی روابط جنسی پیش از ازدواج: ارائه یک نظریه‌ی زمینه‌ای. مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، 28، 187-212.
جعفر زاده فدکی، سید مرتضی و امامی، پریسا (1394). بررسی رابطه‌ی عشق و رضایت زناشویی با هرزه‌نگاری جنسی در دانشجویان متأهل شهرستان بیرجند، مجله اصول بهداشت روانی، ۱۷ (۵)، 24-6.
حبیبی عسگرآباد، مجتبی و حاجی حیدری، زهرا (1394). علل خیانت زناشویی از دیدگاه زوجین مراجعه کننده به دادگاه خانواده، یک مطالعه کیفی، فصلنامه خانواده پژوهی، 42، 186-165
حدیدی، معصومه و حدیدی، زهرا (1398). رابطه بین میزان استفاده از شبکه های مجازی با خیانت زناشویی، در بین مراجعه گنندگان به بخش مشاوره کلانتری شهرستان تنکابن، فصلنامه دانش انتظامی مازندران، ۱۰ (۲)، 202-167
خجسته مهر، رضا و عباس پور، ذبیح‌الله (1393). شناسایی دلایل طلاق زنان در گروه‌های قومی شهرستان اهواز، اولین کنگره ملی روانشناسی خانواده گامی در ترسیم الگوی مطلوب خانواده.
بوالهری، جعفر، خدمتگزار، حسین و کرملو، سمیرا (1387) بیوفایی همسران: روش های پیشگیری و رویایی با بیوفایی. تهران: قطره
رحیمی، اکرم (1392). بررسی آسیب‌شناسی تعاملی رابطۀ زوجین قبل و بعد از عهدشکنی شوهران در بین زنان آسیب‌دیدۀ شهر اصفهان (پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات اصفهان).
رضایی، محمد و کلانتری، مونا (1390)، خوانش مخاطبان سریال‌های شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی وان: مورد تماشای ویکتوریا. زن در فرهنگ و هنر، 3(۲)2، 24-5.
سهرابی، فرامرز و رسولی، فاطمه (1387). بررسی رابطه بین سبک دل‌بستگی و روابط جنسی فرا زناشویی در بین زنان بازداشت‌شده در مرکز مبارزه با مفاسد اجتماعی شهر تهران. فصلنامه خانواده پژوهی، ۴ (۱۴)، 143-133.
شاه سیاه، مرضیه، بهرامی، فاطمه و محبی، سیامک (1388). تأثیر آموزش جنسی بر بهبود رضایت زناشویی زوجین شهرستان شهرضا، مجله علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی، ۱۱ (3)، 238-233.
شیردل، ملیحه (1385). عوامل گرایش زنان و مردان متأهل به رابطه نامشروع جنسی. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، ۶ (۲۲)، 148-133.
صادقی فسایی، سهیلا و عرفان منش، ایمان (1392). تحلیل جامعه شناختی تأثیرات مدرن شدن بر خانوادة ایرانی و ضرورت تدوین الگوی ایرانی اسلامی، زن در فرهنگ و هنر، 27، 138-117.
ضیایی و دیگران (1387). بررسی ویژگی‌های فردی و اجتماعی متأهلان دارای روابط خارج از ازدواج در شهر تهران و شیراز در سال‌های 1385 تا 138۶، (دسترسی در تاریخ 15 آذر 1390) www.riwl.org/farsi/fapaper/mother.html
عجم، علی‌اکبر (1393). تأثیر آموزش‌های مستقیم و غیرمستقیم ماهواره‌ای بر تعارض زناشویی و نگرش به خیانت زناشویی، فصلنامه مطالعات اسلام و روان‌شناسی، ۱۰ (۱۸)، 146-125.
عزتی، نسیم و کاکابرایی، کیوان (1395). پیش بینی خیانت زناشویی براساس کیفیت زندگی زناشویی و پنج عامل بزرگ شخصیتی، ماهنامة پژوهش ملل، 9، 82-75
علی تبار، سید هادی، قنبر، ی سعید، زاده محمدی، علی. حبیبی، مجتبی (1393). بررسی رابطه بین روابط جنسی پیش از ازدواج با نگرش به روابط فرا زناشویی. فصلنامه خانواده پژوهی، 10(38)، 267-255.
 فاطمی اصل، شهریار؛ گودرزی، محمود؛ کریمی ثانی، پرویز و بوستانی پور، علیرضا (1398). اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر احساس تنهایی زنان آسیب دیده از روابط فرازناشویی در شهرستان سلماس.  فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، ۲۰(۲)، ۵۷-۴۸.
فتحی، منصور، فکر آزاد، حسین، غفاری، غلامرضا و بوالهری، جعفر (1392). عوامل زمینه‌ساز بی‌وفایی زناشویی زنان. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، ۱۳ (۵۱)، 131-109.
فیلیک، اووه (1392). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی، چاپ ششم، تهران: نشر نی
کاپلان و سادوک (1389). خلاصه روان‌پزشکی. جلد دوم. ترجمه فردین رضایی، مترجم تهران: انتشارات ارجمند.
کرمی، جهانگیر و علی، زکی‌ای (1393). بررسی نقش عوامل جامعه‌شناختی و روان‌شناختی در پیش‌بینی نگرش به روابط خارج از چارچوب زناشویی در زنان متأهل شهر کرمانشاه. طرح پژوهشی استانداری کرمانشاه.
کریمی، جواد، سودانی، منصور، مهراب زاده، مهناز و نیسی، عبدالکاظم (1391). مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی یکپارچه نگر و زوج‌درمانی هیجان مدار بر علائم افسردگی و استرس پس از سانحه ناشی از روابط فرا زناشویی در زوجین. مجله روان‌شناسی بالینی، ۵ (۳)، 46-35.
کنعانی، محمد امین و حمیدی‌فر، مهدی (1396). گذار جمعیتی و مسئله طلاق: بررسی علل و عوامل ساختاری و فردی طلاق در استان گیلان، تحلیل مسائل و آسیبهای اجتماعی کشور. نشر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. چاپ اول. صص (34-92).
کاوه، سعید (1383). روانشناسی بی‌وفایی و خیانت. تهران، انتشارات هنر سرای اندیشه.
گلسر، ویلیام و گلسر، کارلین (1391). ازدواج بدون شکست (حل معمای ازدواج با تئوری انتخاب). ترجمه علی صاحبی، نشر سایه سخن، چاپ دهم
گیدنز، آنتونی (1400). دگرگونی عشق و صمیمیت: جنسینگی، عشق و شهوت در جوامع مدرن. ترجمه حسن چاوشیان، چاپ اول بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه
گیدنز، آنتونی(1392)، پیامدهای مدرنیته، ترجمهی محسن ثلاثی، چاپ هفتم، تهران: نشر مرکز.
گیدنز، آنتونی (1393). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمه ناصر موفقیان، چاپ  نهم، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1399). پیامدهای مدرنیت. ترجمه محسن ثلاثی، چاپ دهم، تهران: نشر مرکز
مدرسی، فریبا، زاهدیان، سید حسین و هاشمی محمدآباد، سید نذیر (1393). میزان سازگاری زناشویی و کیفیت عشق در متقاضیان طلاق دارای سابقه خیانت زناشویی و فاقد سابقه خیانت زناشویی. مجله ارمغان دانش، ۱۹ (۱)، 88-78.
مؤمنی جاوید، مهرآور و شجاع کاظمی، مهرانگیز (1390). تأثیر روان‌درمانی زوجینی بر کیفیت زندگی زوجین آسیب‌دیده از خیانت‌های زناشویی در تهران. مجله تخصصی پژوهش و سلامت مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقای سلامت گناباد، ۱ (۱)، 63-54.
 
 
 
Allen, E. S. & Atkins, D. C. (2005). The multidimensional and developmental nature of infidelity: Practical applications. Journal of clinical psychology61(11), 1371-1382.
Allen, E. S. & Atkins, D. C. (2012). The association of divorce and extramarital sex in a representative US sample. Journal of Family Issues33(11), 1477-1493.
Allen, E. S. & Baucom, D. H. (2001). Patterns of infidelity. In Poster session presented at the annual meeting of the Association for Advancement of Behavior Therapy, Philadelphia, PA.
Amato, P. R. & Silver, S. (1997). A longitudinal study of marital problems and subsequent divorce. Journal of Marriage and Family59(3), 612-624.
Atkins, D. C and et al. (2001), Understanding infidelity: Correlates in a national random sample, American Psychological Association, 15 (4), 735-749.
Atkins, D. C. Yi, J. Baucom, D. H., & Christensen, A. (2005). Infidelity in couples seeking marital therapy. Journal of Family Psychology: JFP: Journal of the Division of Family Psychology of the American Psychological Association (Division 43)19(3), 470-473.
Beck, U., & Beck-Gernsheim, E. (1995). The Normal Chaos of Love. Cambridge: Polity Press.
Beck, U., & Beck-Gernsheim, E. (2002). Individualization: Institutionalized Individualism and its Social and Political Consequences. SAGE.
Beck, U., Giddens, A., & Lash, S. (1994). Reflexive modernization: Politics, tradition and aesthetics in the modern social order. Stanford University Press.
Beck, U., Lash, S., & Wynne, B. (1992). Risk society: Towards a new modernity (Vol. 17). sage.
Beck, Ulrich. (1992), Risk Society: Toward a new modernity. London: Sage publications
Brand, R. J., Markey, C. M., Mills, A., & Hodges, S. D. (2007). Sex differences in self-reported infidelity and its correlates. Sex Roles57(1), 101-109.
Buss, D. M., & Shackelford, T. K. (1997). Susceptibility to infidelity in the first year of marriage. Journal of research in personality31(2), 193-221.
Buunk, B. P., & Bakker, A. B. (1995). Extradyadic sex: The role of descriptive and injunctive norms. Journal of Sex Research32(4), 313-318.
Campbell, A. M. (2009). How selected personality factors affect the relationships between marital satisfaction, sexual satisfaction, and infidelity (Dissertation presented in partial fulfillment of the requirements for the degree doctor of philosophy: Louisiana Tech University).
Drigotas, S. M., Safstrom, C. A., & Gentilia, T. (1999). An investment model prediction of dating infidelity. Journal of Personality and Social Psychology77(3), 509-524.
Druckerman, P. (2008). Lust in translation: Infidelity from Tokyo to Tennessee. Penguin.
Fincham, F. D., & May, R. W. (2017). Infidelity in romantic relationships. Current opinion in psychology13, 70-74.
Glass, S. P. & Wright, T. L. (1997). Reconstructing marriages after the trauma of infidelity. In W. K. Halford & H.J. Markman (Eds), Clinical handbook of marriage and couples interventions. New York: John wiley & sons.
Hansen, G. L. (1987). Extradyadic relations during courtship. Journal of Sex Research. 23, 382–390.
Harris, C. (2018). Characteristics of emotional and physical marital infidelity that predict divorce (Doctoral dissertation, Alliant International University).
Jeanfreau, M., M. (2009). A qualitative study investigating the decision-making process of women’s participation in marital infidelity (Doctoral dissertation, Kansas State University).
Karami Baghteyfouni, Z., Raoufi, M., Asadihaghighat, M., Mahmodian, H., & Khaledian, M. (2014). A comparison of aggression and irrational beliefs of the students on the basis of their using of computer games. International Letters of Social and Humanistic Sciences31, 1-8.
Kitson, G. C., Babri, K. B., & Roach, M. J. (1985). Who divorces and why: A review. Journal of Family Issues6(3), 255-293.
Kleine, M. (2007). The impact of accounts and attributions following marital infidelity (Ph.D. Thesis: University of Missouri-Columbia).
Laumann, E. O., Gagnon, J. H., Michael, R. T., & Michaels, S. (1994). The social organization of sexuality: Sexual practices in the United States. University of Chicago Press.
Liu, C. (2000). A theory of marital sexual life. Journal of Marriage and Family62(2), 363-374.
Mark, K. P., Janssen, E., & Milhausen, R. R. (2011). Infidelity in heterosexual couples: Demographic, interpersonal, and personality-related predictors of extradyadic sex. Archives of sexual behavior40(5), 971-982.
Mohlatlole, N. E., Sithole, S., & Shirindi, M. L. (2018). Factors contributing to divorce among young couples in Lebowakgomo. Social Work54(2), 256-274.
Norms. Journal of sex research, 32(4), 313-318.
Rubinstein-Nabarro, N., & Ivanir, S. (1999). Terapia delle coppie di mezza eta in crisi per una relazione extraconiugale (The therapy of extramarital affair crisis in longterm midlife marriages). La crisi della coppia—una prospettiva sistemico-relazione, 177-225.
Shaye, A. (2009). Infidelity in dating relationships: Do big five personality traits and gender influence infidelity?. Alliant International University, Los Angeles.
Sheppard, V. J., Nelso, E. S., & Andreoli-Mathie, V. (1995). Dating relationships and infidelity: Attitudes and behaviors. Journal of Sex & Marital Therapy21(3), 202-212.
Smith, L. R. (2004). Infidelity and emotionally focused therapy: A program design (doctoral dissertation, university Miami of Florida)
Stefano, J. D. & Oala, M. (2008). Extramarital affairs: Basic considerations and essential tasks in clinical work. The Family Journal Counseling and Therapy for Couples and Families16(1), 13-19.
Treas, J., & Giesen, D. (2000). Sexual infidelity among married and cohabiting Americans. Journal of Marriage and Family62(1), 48-60.
Waite, L. J., & Joyner, K. (2001). Emotional and physical satisfaction with sex in married, cohabiting, and dating sexual unions: Do men and women differ. In Sex, love, and health in America: Private choices and public policies, pp. 239-269.
Whisman, M. A., Dixon, A. E., & Johnson, B. (1997). Therapists' perspectives of couple problems and treatment issues in couple therapy. Journal of Family Psychology11, 361-366.