تفسیر زنان طلاق‌‌گرفته از ازدواج مجدد: مطالعه‌‌ای داده-بنیاد

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه‌‌شناسی، دانشکده‌‌ی علوم اجتماعی، دانشگاه یزد

2 کارشناسی ارشد جامعه‌‌شناسی، دانشکده‌‌ی علوم اجتماعی، دانشگاه یزد

چکیده

با افزایش میزان طلاق، ازدواج مجدد به پدیده‌ای شایع تبدیل شده است. این نوع ازدواج به‌‌خصوص برای زنان با چالش‌ها و پیچیدگی‌‌هایی همراه است. هدف این مطالعه، دستیابی به تفسیر زنان طلاق‌‌گرفته از ازدواج مجدد است. تحقیق حاضر با روش کیفی و داده‌‌بنیاد برساختی با مشارکت 26 نفر از زنان ساکن در شهرکرد که طلاق گرفته و ازدواج مجدد داشتند، اجرا شد. این زنان از نظر سن، تحصیلات و شغل متفاوت بودند و به روش نمونه‌‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌‌ها با روش مصاحبه‌‌ی نیمه‌‌ساخت‌‌یافته گردآوری و با روش نظریه‌‌ی داده‌‌بنیاد تحلیل شد. یافته‌‌ها نشان می‌‌دهد زنان مشارکت‌‌کننده در تحقیق، به ازدواج مجدد، نگاهی سازگارانه داشته و آن را تلاشی برای بازسازی زندگی در نظر داشته‌‌اند و در مسیر طلاق تا تصمیم به ازدواج مجدد دشواری‌‌هایی را تجربه کرده‌‌اند. تفسیر زنان از ازدواج مجدد در قالب مقوله‌های عاملیت فرزند، احساس ضعف و نیاز، تنگنای اجتماعی، طردگریزی، بهبود کیفیت زندگی و بهبودخواهی و بازیابی قابل بازنمایی است. براساس این مقوله‌‌های اصلی، تقلا برای بازسازی زندگی به‌‌عنوان مقوله‌‌ی مرکزی ساخته شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Constructions of Remarriage by Divorced Woman Taking a Grounded Theory Approach

نویسندگان [English]

  • Hossein Afrasiabi 1
  • Maryam Khalaji Pirbalooti 2
1 Associate Professor of Sociology, Department of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
2 M.A. in Sociology, Department of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

Objectives: By increased divorce rates, remarriage has become a more common phenomenon for individuals and families in recent decades. This type of marriage have many challenges for couples, especially for women. Our purpose was to understand the context and experiences of remmariage by remarried divorced women, how and why they decided to remmary and what meaning it had for them.Methods: The participants included 26 women who experienced divorce and then remarried in different ages and with different education levels and occupation types. The participants were selected by purposive and snowball sampling method. The research data were collected using semi-structured interviews. The interviews were transcribed and analysed through grounded theory coding.Results: Women participating in the study had a realistic adjustment to remarriage. The intrviews were clusterd under 6 main categories, including the important role of children, the improvement of life quality, retrivenent life, social-normal strains, needs and weekness, and runaway. Trying for life construction emerged as the core category.Conclusions: Remarriage was a crucial decision for the participant women. They experienced many paradoxes in making decion for remarriage. Trying for making a new life was the centeral category for all participants. They strongly hoped to make a better life. Remarriage was a retrieve of life for themselves and their children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Remarriage
  • Divorce
  • Marriage
  • Woman
براهویی، مهرنگار و محمد حسنی لوطک، محمد نعیم (1394). «بررسی عوامل تنش‌زای روحی، روانی در کاهش تمایل به ازدواج مجدّد زنان بیوه‌ی شهر زاهدان». دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهشهای نوین در مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی.
حریری، نجلا (1385). اصول و روشهای پژوهش کیفی. تهران، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات.
دلیل‌گو، سعید؛ وحیدا، فریدون؛ مهاجرانی، علی اصغر و اسماعیلی، رضا (1395). «کاهش رغبت به ازدواج مجدّد (مطالعه‌ی موردی: زنان سرپرست خانوار شهر اصفهان)». مسائل اجتماعی ایران، 7(2)، 52-31.
رجبی، ماهرخ (1381). «بررسی ازدواج مجدّد زنان و مردان بعد از طلاق و فوت همسر در شهر شیراز». نخستین همایش انجمن جمعیتشناسی ایران.
ریتزر، جرج (1389). نظریهی جامعهشناسی در دوران معاصر. ترجمه‌ی محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی.
صادقی فسایی، سهیلا و ایثاری، مریم (1393). «ازدواج مجدد و چالش‌های آن در میان مردان و زنان طلاق‌گرفته‌ی شهر تهران». اولین کنگرهی ملی روانشناسی خانواده گامی در ترسیم الگوی مطلوب خانواده، اهواز، دانشگاه شهید چمران.
صادقی، محمد، بهرامی، فاطمه؛ اسماعیلی، رضا (1398). «تدوین مدل بومی عوامل فرهنگی بازدارنده‌ی ازدواج مجدد زنان سرپرست خانوار زیر پوشش کمیته‌ی امداد کشور ایران درسال 1395». پژوهشنامهی زنان،10(2)، 229-199.
قوی‌پنجه، فاطمه (1396). «تجربه‌ی ازدواج مجدّد در میان زنان طلاق‌گرفته‌ی شهر شیراز». پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد.
کرسول، جان(1391). پویش کیفی و طرح پژوهش؛ انتخاب از میان پنج رویکرد. ترجمه‌ی حسن دانایی فرد و حسین کاظمی، تهران: انتشارات صفار.
گیدنز، آنتونی(1386). جامعه شناسی. ترجمه‌ی حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1385). تشخص و تجدد. ترجمه‌ی ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
محمدی، رزگار و محمدی، زهرا (1398). «چالش‏های ازدواج مجدد زنان با حضور فرزند: پژوهشی کیفی». زن در توسعه و سیاست، 17(1)، 97-119.
محمدی، زهرا (1399). «مطالعه‌ی‌ جامعه‌شناختی مسائل مرتبط با ازدواج مجدد زنان سرپرست خانوار». زن و جامعه، 11(2)، 256 – 278.
مشرف قهفرخی، الهه و انصاری، ابراهیم (۱۳۹۴). «بررسی موانع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر ازدواج مجدد زنان طلاق‌گرفته و بی‌سرپرست تحت پوشش کمیته‌ی امداد امام خمینی ره شهرستان شهرکرد». کنفرانس ملی چارسوی علوم انسانی، شیراز، مرکز توسعه‌ی آموزش‌های نوین ایران.
مشونیس، جان(1395). مسائل اجتماعی. ترجمه‌ی هوشنگ نایبی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
ناصری، عرفان و یزد خواستی، بهجت (1398). «بررسی عوامل جامعه‌شناختی مرتبط با عدم ازدواج مجدد زنان فاقد همسر (مطالعه‌ی موردی: زنان تحت حمایت در شهر سنندج)». فصلنامهی توسعهی اجتماعی، 14(1)، 60-31.
یکله، معصومه؛ محسن‌زاده، فرشاد و زهراکار، کیانوش (1397). «مطالعه‌ی کیفیت ازدواج مجدد پس از طلاق (رویکرد داده‌بنیاد)». فصلنامهی مددکاری اجتماعی، 7( 3)، 31-17.
 
 
 
Aughinbagh, A. (2010). The effects of remarriage on womens labor supply. Journal of Population Economy, 23(1), 1151-1176.
Blau, P. (1960). Structural effects. American Sociological Review, 25, 178-193.
Campbell, M. G. (2012). Exploring aspects of strong remarriages. Ph.D Dissertation for the degree of Doctor of Philosophy in Family and Human Development, Utah State University.
Charmaz, K. (2014). Constructing Grounded Theory. London: Sage.
Choi, K. H. & Tienda, M. (2016). Boundary crossing in first marriage and remarriage. Social Science Research, 62, 305-316.
Hiyoshi, A., Fall, K., Netuveli, G., & Montgomery, S. (2015). Remarriage after divorce and depression risk. Social Science & Medicine, 141, 109-114.
Jay, M. (2008). Problems of remarrige. Journal of Divorce and Remarriage, 35, 100-124.
Karupiah, P. (2020). Stigma and widow remarriage: experiences of Malaysian Tamil women. Journal of Family Studies, 1-17.
Kepler, A. (2015). Marital satisfaction: the impact of premarital and couples counsling. Master of social work clinical research papers. Paper 474, https://sophia.stkate.edu/msw_papers/474/ .
Kotrla, K., Dyer, P. & Stelzer, K. (2010). Marriage education with Hispanic couples: evaluation of a communication workshop. Family science review, 15(2), 1-14.
Matthews, J. (2009). Beyond divorce: The impact of remarriage on children, Journal of Clinical Child Psychology, 6, 59-61.
Osmani, N., Matlabi, H., & Rezaei, M. (2018). Barriers to remarriage among older People: Viewpoints of widows and widowers. Journal of Divorce & Remarriage59(1), 51-68.
Raley, R. K., & Sweeney, M. M. (2020). Divorce, repartnering, and stepfamilies: A decade in review. Journal of Marriage and Family82(1), 81-99.
Sweeney, M. (2010). Remarriage and stepfamilies: strategic sites for family scholarship in the 21st century. Journal of marriage and family, 72, 667-684.
Vespa, J. (2012). Union formation in later life: economic determinants of cohabitation and remarriage among older adults. Demography 49, 1103- 1125.